Witte daken
Het idee achter witte daken is aantrekkelijk in zijn eenvoud: door een dak wit te schilderen, weerkaatst het zonlicht en warmt het gebouw minder op tijdens warme zomerdagen. Dat zou kunnen zorgen voor een koeler binnenklimaat en mogelijk ook voor energiebesparing. Maar hoe werkt dit in de praktijk?
Om die vraag te beantwoorden voerden we de pilot Witte Daken uit.
Wat hebben we gemeten?
Tijdens de pilot vergeleken we witte en zwarte daken op verschillende locaties. Op warme dagen zagen we duidelijk effect: witte daken bleven daadwerkelijk koeler dan donkere daken. In het meest gunstige geval liep het temperatuurverschil op tot 8,5 °C.
Dat bevestigt wat veelbelovend leek: witte daken kunnen de opwarming van een dak verminderen.
Conclusie
Hoewel het koelingseffect zichtbaar was, konden we op basis van deze pilot geen eenduidige conclusie trekken over energiebesparing. Daarvoor speelden meerdere factoren een rol:
-
Een deel van de sensoren raakte defect, waardoor niet alle metingen compleet waren
-
De pilotlocaties verschilden sterk in gebouwtype en gebruik
-
De mate van isolatie liep uiteen, wat grote invloed heeft op het effect van dakkoeling
Ook in wetenschappelijke literatuur bestaat op dit moment nog geen consensus over de structurele energiebesparing van witte daken.
Zomer vs. winter
De pilot laat zien dat het effect van witte daken niet alleen per gebouw verschilt, maar ook per seizoen:
-
In de zomer is het koelingseffect beperkt bij goed geïsoleerde daken, omdat de warmte sowieso minder het gebouw binnendringt.
-
In de winter reflecteert een wit dak juist zonnewarmte, waardoor het gebouw sneller afkoelt. Dit kan leiden tot hogere verwarmingskosten, die de zomerse voordelen (deels) tenietdoen.
Waar witte daken wel kansrijk zijn
De pilot maakt ook duidelijk waar witte daken wel potentie hebben. Met name bij:
-
Grote, slecht geïsoleerde bedrijfsdaken
-
Opslag- en magazijnruimtes
-
Sporthallen en andere gebouwen waar koeling belangrijker is dan verwarming
Op dit soort locaties kan dakkoeling daadwerkelijk bijdragen aan comfort en mogelijk energiegebruik.
Leren door te experimenteren
De belangrijkste opbrengst van deze pilot is helderheid. Niet elk duurzaam idee is overal toepasbaar, en juist dat inzicht helpt om betere keuzes te maken. Zo voorkomen we dat gemeenten of bedrijven investeren in maatregelen die weinig opleveren, en kunnen we gerichter sturen op toepassingen waar witte daken wel verschil maken.